Globale zelfwaardering bij dementie

Betrouwbaarheid en validiteit van Brinkmans Zelfwaarderingsschaal

Samenvatting

In de belevingsgerichte zorg groeit de aandacht voor het zelfbeeld van mensen met dementie. Toch wordt de belangrijke
evaluatieve dimensie ervan, namelijk zelfwaardering, zelden rechtstreeks gemeten. Een in gerontologisch onderzoek eerder
gebruikte vragenlijst voor zelfwaardering werd voorgelegd aan 245 achtereenvolgende bezoekers van een psychogeriatrische
dagbehandeling. In deze groep van merendeels demente mensen vormen de acht items van Brinkmans
Zelfwaarderingsschaal met een H (Mokken) van 0,44 een matig sterke, unidimensionele schaal. Deze beantwoordt aan de
voorwaarden van dubbele monotonie, zodat respondenten en items betrouwbaar kunnen worden geordend op de latente
dimensie ‘zelfwaardering’. De test-hertestbetrouwbaarheid van de Zelfwaarderingsschaal (over een interval van een week)
bedroeg 0,68. De coëfficiënten voor schaalbaarheid en test-hertestbetrouwbaarheid verschilden niet tussen een groep met
een relatief hoog, en een lager niveau van cognitief functioneren. De somscore op de Zelfwaarderingsschaal correleerde met
een zelf toegekend rapportcijfer (r = 0,55). Zelfwaardering correleerde sterker met stemmingsvariabelen (somberheid,
vermoeidheid en eenzaamheid) dan met niveau van cognitief functioneren. De onafhankelijkheid van zelfwaardering en ernst
van dementie rechtvaardigt een grotere aandacht voor deze indicator van subjectief welbevinden in het onderzoek en de
behandeling van mensen met dementie.