Oefent een leerling meer door niveaudifferentiatie? Het effect van data-gestuurde differentiatie op leerinspanning en de rol van eerder behaalde cijfers
Trefwoorden:
Data-gestuurde differentiatie, ICT-toepassing, leerinspanning, summatieve toetsing, veldexperiment, Data-driven differentiation, adaptive practice software, learning activity, summative assessment, field experimentSamenvatting
Ondanks de toename van data-gestuurde differentiatie in het onderwijs is er nog weinig wetenschappelijk bewijs over de effecten van dergelijke differentiatie via ICT-toepassingen op het leerproces. Deze studie onderzoekt daarom het effect van data-gestuurde differentiatie op de geleverde inspanning (leeractiviteit) door de leerling en hoe deze relatie samenhangt met eerder behaalde cijfers. Leerlingen zijn binnen klassen, in de context van een reeds bestaande digitale oefenomgeving, willekeurig toegewezen aan data-gestuurde differentiatie. Het effect van data-gestuurde differentiatie wordt verder uitgesplitst tussen leerlingen op basis van prestatieniveaus, welke zijn afgeleid uit het voortschrijdend gemiddelde cijfer. Het onderzoek vindt plaats gedurende een schooljaar in de context van de onderbouw van het voortgezet onderwijs en de vakken biologie, geschiedenis en economie. De analyses zijn uitgevoerd op basis van een longitudinaal hiërarchisch regressie model (N = 606), en adresseren zowel variantie tussen leerlingen als binnen leerlingen over tijd. De resultaten tonen een positief effect van data-gestuurde differentiatie op de leeractiviteit van sommige – voornamelijk hoog presterende – leerlingen. Het effect van data- gestuurde differentiatie op de relatie tussen behaalde cijfers en daaropvolgende leeractiviteit verschilt echter sterk tussen leerlingen en vakken. Daarmee onderstreept deze studie dat het effect van data-gestuurde differentiatie niet kan worden gegeneraliseerd over vakken en tussen leerlingen. Vervolgonderzoek is nodig om deze bevindingen verder te duiden en de optimale vorm van data-gestuurde differentiatie voor elke leerling te identificeren.