Een internationale literatuurstudie naar self-study onderzoek door lerarenopleiders

Samenvatting

Dit artikel doet verslag van een internationale literatuurstudie naar self-study onderzoek door lerarenopleiders. Via het zelf onderzoeksmatig analyseren van de opleidingspraktijk door middel van self-study, willen lerarenopleiders hun professionele expertise expliciteren en toetsen en zo tegelijkertijd bijdragen tot theorievorming over het opleiden van leraren. Op basis van een analyse van de onderzoeksliteratuur, omschrijven we self-study als het onderzoek naar de eigen praktijk door lerarenopleiders dat de volgende kenmerken heeft: self-study onderzoek focust op de eigen praktijk; om die reden privilegieert ze kwalitatieve onderzoeksmethoden; het onderzoeksproces is interactief; en trustworthiness primeert in het beoordelen van haar onderzoekskwaliteit. Deze samenhangende, en deels overlappende, kenmerken karakteriseren self-study als een specifieke methodologie die lerarenopleiders gebruiken om hun eigen praktijk te onderzoeken en onderscheiden haar tegelijkertijd van verwante benaderingen. Vervolgens zetten we het empirische self-study onderzoek af tegen haar dubbele ambitie van praktijkoptimalisering en theorieontwikkeling en formuleren we twee spanningen die expliciet aandacht verdienen omdat ze de uiteindelijke waarde van self-study onderzoek kunnen ondermijnen: de spanning tussen relevantie en rigoreusiteit en tussen effectiviteit en inzicht. Op basis van de resultaten van deze literatuurstudie ontwikkelen we tot slot een concreet perspectief op de mogelijkheden van self-study onderzoek in de Vlaamse en Nederlandse opleidingscontext.