Het gebruik van doelsystemen om de interpretatie en implementatie van concept-contextonderwijs door biologiedocenten te begrijpen

Samenvatting

Docenten moeten bij het inrichten van hun onderwijs rekening houden met een grote verscheidenheid aan doelen. Het is mogelijk de relatie tussen verschillende doelen en de lespraktijk weer te geven in een zogenaamd doelsysteem, waarin de doelen van een docent met hun onderlinge hiërarchische relaties worden weergegeven. Het doel van deze studie is te onderzoeken op welke manier doelsystemen gebruikt kunnen worden om de interpretatie en implementatie van vernieuwingen door docenten te begrijpen. Het onderzoek is uitgevoerd in de context van een professionaliseringsprogramma voor biologiedocenten die concept-contextonderwijs wilden leren ontwerpen. Twaalf docenten namen deel aan dit programma. Tijdens een intakegesprek is het doelsysteem van alle docenten in kaart gebracht. Op grond van o.a. interviews, lesplannen en hardopdenkprotocollen is inzicht verkregen in de interpretatie en implementatie van de vernieuwing door de deelnemende docenten. Er bleek een sterke relatie te zijn tussen met name de centrale doelen in het doelsysteem en de interpretatie van de vernieuwing, waarbij centrale doelen zijn gedefinieerd als doelen met twee of meer verbindingen met hoger of lager gelegen doelen. Ook negatieve verbindingen tussen doelen, die weergeven of bepaalde doelen andere doelen in het systeem tegenwerken, blijken een sterke invloed te hebben op de interpretatie van de vernieuwing.