Leeromgeving voor loopbaanleren. Onderzoek naar relaties tussen de leeromgeving en loopbaancompetenties van vmbo en mbo leerlingen.

Samenvatting

Dit artikel gaat in op de vraag welke aspecten van een leeromgeving, gericht op de loopbaanontwikkeling van leerlingen, samenhangen met de aanwezigheid van loopbaancompetenties bij leerlingen in het vmbo en mbo. De leeromgeving is in kaart gebracht op een aantal aspecten, namelijk LOB(loopbaanoriëntatie en -begeleiding)-methoden die worden gehanteerd, LOB-instrumenten die zijn ingezet en de mate waarin de programmaorganisatie en de begeleiding loopbaangericht is vormgegeven. In het onderzoek worden drie loopbaancompetenties onderscheiden; loopbaanreflectie (reflectief gedrag), loopbaanvorming (pro-actief gedrag) en netwerken (interactief gedrag). Een kwantitatief onderzoek onder 3.499 leerlingen en 166 docenten in 226 groepen van 34 scholen heeft plaatsgevonden om de relaties tussen de leeromgevingsaspecten en loopbaancompetenties te onderzoeken. De resultaten laten zien dat vooral een loopbaangerichte begeleiding op school en in de praktijk, waarin een dialoog met de leerling plaatsvindt over concrete ervaringen en die gericht is op de toekomst, bijdraagt aan het aanwezig zijn van loopbaancompetenties bij leerlingen. Zonder dialoog dragen het gebruik van methoden en instrumenten en het vraaggericht vormgeven van het onderwijs nauwelijks bij aan de aanwezigheid van loopbaancompetenties.