Beoordeling van docenten: inleiding op het themanummer

Samenvatting

In dit onderzoek staat de relatie tussen docentcognities en docentgedrag in docentportfoliobeoordelingen centraal. In het onderzoek stelden 18 ervaren docenten portfolio’s samen. De portfolio’s hadden betrekking op cognities en gedrag van docenten bij het instrueren, begeleiden en beoordelen van onderzoeksvaardigheden van leerlingen in de gammavakken. We analyseerden op kwalitatieve wijze de in de portfolio’s opgenomen cognities en docentgedragingen. Tevens beoordeelden zes getrainde beoordelaars paarsgewijs de 18 portfolio’s op acht eerder vastgestelde beoordelingscriteria. Daarnaast werd elke docent door de eigen leerlingen (n = 317) beoordeeld in een leerlingvragenlijst over docentgedrag. De verkregen data (van de onderzoekers, de leerlingen en de beoordelaars) vormden de input voor lineaire meerniveau-analyse van de samenhang tussen docentcognities en gedrag. Daaruit bleek dat de beoordelingen door de leerlingen van het gedrag van hun docenten (over hoe zij onderzoeksopdrachten instrueren en begeleiden) significant konden worden voorspeld vanuit de beoordelingen door de externe beoordelaars. Verder bleken docenten die volgens de beoordelaars een hoe score behaalden op het beoordelingscriterium ‘vooraf nadenken over instructie en begeleiding’ ook door hun leerlingen positiever te zijn beoordeeld op hun gedrag dan de docenten die op dit criterium volgens de beoordelaars een lagere score behaalden. We bediscussiëren de implicaties van de resultaten en geven suggesties voor verder onderzoek.