Discussie: Maatschappijleer als burgerschapsvorming

Samenvatting

Door Maria van der Hoeven, de vorige minister van Onderwijs, is maatschappijleer gezien als “het meest geschikt om gestalte te geven aan de zeer noodzakelijke burgerschapsvorming”. Als voorbereiding op de rol van burger in de maatschappij is er een taak weggelegd voor maatschappijleer in het bijbrengen van kennis van en inzicht in de werking van de rechtsstaat en de parlementaire democratie. Door adviesraden als de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, Onderwijsraad en Raad voor Cultuur en verschillende onderwijskundigen wordt de lat hoger gelegd bij de taakstelling van burgerschapsvorming. In publicaties van deze raden en onderwijskundigen wordt het als wenselijk gezien dat de burgers van morgen een zeker politiek en maatschappelijk besef hebben en daaraan in hun gedrag uitdrukking geven (actief burgerschap). De samenleving is gediend met burgers die burgerschapsdeugden delen en deel uitmaken van een netwerk van wederkerige sociale relaties. Burgerschapsvorming beoogt niet alleen actieve deelname in maatschappelijke en politieke organisaties, maar ook versterking van sociale cohesie. In deze discussiebijdrage wordt betoogd dat regering en parlement zich, anders dan de genoemde adviesraden en enkele onderwijskundigen, bij maatschappijleer als burgerschapsvorming in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs terecht beperken tot kennis van en inzicht in de werking van de rechtsstaat en van de parlementaire democratie.