Waarom doet opleiding ertoe? Een verklaring voor het effect van het hoogst bereikte opleidingsniveau op de arbeidsmarktpositie van schoolverlaters

Samenvatting

In dit artikel onderzoeken we enkele mechanismen waarmee schoolverlaters in Nederland worden toegewezen aan een positie op de arbeidsmarkt. Ons voornaamste doel is om vast te stellen in hoeverre het effect van het hoogst bereikte opleidingsniveau op de arbeidsmarktpositie van schoolverlaters kan worden toegeschreven aan ouderlijke hulpbronnen, cognitief vermogen en motivatie zoals aanwezig aan het begin van de loopbaan in het voortgezet onderwijs, en in hoeverre aan verworven vaardigheden die sindsdien zijn opgedaan in het onderwijs. Gegevens van het Voortgezet Onderwijs Cohort Leerlingen 1989 (VOCL’89) zijn gebruikt voor de empirische analyse. De resultaten laten zien dat de arbeidsmarktpositie van schoolverlaters grotendeels wordt bepaald door het hoogst bereikte opleidingsniveau. Een deel van dit opleidingseffect kan worden verklaard door verschillen in ouderlijke hulpbronnen, cognitief vermogen en motivatie tussen schoolverlaters. Het restant schrijven we toe aan verschillen in opgedane vaardigheden in het onderwijs. Verschillende indicatoren voor ouderlijke hulpbronnen, cognitief vermogen en motivatie spelen ook een directe rol bij het succes van schoolverlaters op de arbeidsmarkt.