Een onderzoek naar de stimulering van leesstrategieën en leesmotivatie in probleemgestuurde leeromgevingen

Samenvatting

In dit artikel wordt verslag gedaan van een onderzoek naar het effect van een programma waarin de ontwikkeling van begrijpend-leesstrategieën en de stimulering van leesmotivatie in probleemgestuurde leeromgevingen centraal staan. Uitgangspunt van het ontwikkelde programma is het idee dat begrijpend lezen in betekenisvolle contexten moet plaatsvinden en dat het onderwijs in begrijpend lezen en in zaakvakken regelmatig geïntegreerd aan bod moeten komen. Het programma daagt kinderen uit om aan de hand van een zelf geformuleerd probleem op onderzoek uit te gaan, allerlei schriftelijke bronnen te raadplegen en over het resultaat te rapporteren. Het onderzoek is opgezet volgens een ‘pretest-posttest control group’-design en uitgevoerd in groep 5 van de basisschool. Zes experimentele klassen en zeven controleklassen deden eraan mee. Covariantieanalyse werd gebruikt om de data te analyseren van een Strategietoets, een Vragenlijst begrijpend lezen, een gestandaardiseerde Begrijpendleestest en een Leesmotivatieschaal. De data laten zien dat de experimentele groep beter presteerde dan de controlegroep wat betreft de uitvoering van de begrijpend-leesstrategieën en de kennis over het gebruik van deze strategieën. Bovendien werd een significant effect gevonden op de Leesmotivatieschaal. Een effect op de gestandaardiseerde Begrijpend-leestest werd alleen bij die leerkrachten gevonden die het programma volgens plan hadden uitgevoerd.