Samenwerking in de multiculturele klas: Culturele normen en samenwerkingspatronen

Samenvatting

Dit artikel bevat een verslag van een observatieonderzoek naar samenwerking tijdens rekenlessen in groep 7 van een multiculturele basisschool. De leerlingen op deze school zijn eraan gewend in groepjes samen te werken. Er zijn twee groepjes met alleen allochtone leerlingen en drie met autochtone en allochtone leerlingen. In het onderzoek werden 20 uur verbale interacties tussen leerlingen geanalyseerd. Er werden zowel kwalitatieve als kwantitatieve methoden gebruikt. De meeste interacties verliepen volgens een symmetrisch patroon dat aan kinderen de mogelijkheid biedt gelijkwaardig bij te dragen aan het maken van de opgaven. Het waren in de meeste gevallen autochtone kinderen die uitleg gaven aan allochtone kinderen. In de gemengde groepjes troffen wij een groot aantal interacties aan met een asymmetrische patroon, waarbij de autochtone kinderen de samenwerking structureerden naar het model van de leraar-leerlinginteractie en zelf de rol van leerkracht op zich namen. Voor zover asymmetrische interacties voorkwamen in de groepjes met alleen allochtone leerlingen, hadden deze het karakter van een parodie. De resultaten worden besproken in het licht van theorieën over samenwerkend leren en een herinterpretatie van de culturele discontinuï- teitstheorie.