Ontwikkeling van een beroepsidentiteit door aankomende leerkrachten

Samenvatting

In dit artikel wordt verslag gedaan van een empirisch onderzoek in twee universitaire instellingen waar leraren worden opgeleid in een eenjarig postdoctoraal traject. Het leren van aankomende leerkrachten werd in dit onderzoek benaderd vanuit de cultuurhistorische theorie van activiteit waarvan Lev Vygotsky de grondlegger is. Vanuit dit gezichtspunt speelt de betekenisverlening aan het beroep een belangrijke rol. Aankomende leerkrachten ontwikkelen een beroepsbeeld en een beroepshouding die idealiter zowel recht doen aan een openbare standaard van leraarschap, als voor henzelf persoonlijk een zinvolle deelneming aan dit beroep mogelijk maken. De cultuurhistorische theorie van activiteit legt een verband tussen leren en ontwikkeling van mensen en hun deelneming aan vormen van sociaal-culturele praktijk; de ontwikkeling van een beroepsidentiteit van aankomende leraren wordt daarmee direct gerelateerd aan condities die een opleidingsomgeving voor hen vervult. In het onderzoek wordt exploratief nagegaan hoe de betekenisverlening aan het leraarschap zich ontwikkelt bij leraren-in-opleiding en welke opleidingscondities hierbij een rol spelen. De resultaten wijzen erop dat de ontwikkeling in betekenisverlening gering is en dat de invloed van de opleidingsinstituten hierop minder groot is dan gewenst.