De ontwikkeling van professionele kennis via actieonderzoek door docenten en de begeleiding daarvan door opleiders

Samenvatting

Dit artikel beschrijft de opzet en resultaten van een onderzoek naar de ontwikkeling van professionele kennis via actieonderzoek door docenten, en de invloed die de begeleiding daarop heeft. Bij professionele kennis via actieonderzoek verkregen, gaat het om inzichten die docenten zelf ontwikkelen. Het theoretisch beschrijvingskader van het onderzoek legt een verbinding tussen de Angelsaksische ‘Action Research’-traditie en de Duitse ‘Allgemeine Didaktik’. Het onderzoek is opgezet als een beschrijvende en exploratieve casestudie. De casus bestond uit zeven groepjes docenten op zes scholen. Deze groepjes werden gedurende twee jaar begeleid door vier docenten van twee lerarenopleidingen. Uit de resultaten blijkt dat de docenten zich aanvankelijk vooral richtten op kennis over wat zij zouden willen doen (verschijnselen) en nauwelijks op wat zij daarmee zouden willen bereiken (werkingen). Zij richtten zich aanvankelijk dus vooral op wat wenselijk is om te doen en niet op wat zij feitelijk doen. Dit betekent dat docenten uit zichzelf vooral kennis ontwikkelen op het technologisch kennisgebied en nauwelijks op het empirisch en ideologisch kennisgebied. Uit de resultaten blijkt echter ook dat docenten kennis op alle drie gebieden gaan ontwikkelen, naarmate begeleiders daar meer aandacht aan gaan besteden.