Leren schema’s maken: Een onderzoek naar de effecten van een lessenserie 'Schema's maken' voor de hoogste groep van het basisonderwijs.

Samenvatting

In dit artikel wordt verslag gedaan van een empirisch onderzoek dat gericht is op de studietechniek ‘schema’s maken’. Deze techniek wordt gedefinieerd als ‘het weergeven van de hoofdzaken van de tekst in een schema’. De probleemstelling van het onderzoek heeft betrekking op de vraag of het mogelijk is om leerlingen in groep acht van de basisschool de studietechniek ‘schema’s maken’ te leren. De hoofdvraag is: Welke effecten heeft de lessenserie ‘Schema’s maken’? Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen directe effecten (herkennen van de tekststructuur en de vaardigheid ‘schema’s maken’) en transfereffecten (afleiden van de hoofdgedachte, spontane toepassing van de studietechniek ‘schema’s maken’ en leesbegrip). Het onderzoek is uitgevoerd bij 354 leerlingen in achttien (intacte) schoolklassen die verdeeld waren over een experimentele conditie en een controleconditie. Uit het onderzoek blijkt dat het mogelijk is om leerlingen in groep acht deze abstracte studietechniek te leren. De experimentele lessenserie ‘Schema’s maken’ heeft effect op het herkennen van de tekststructuur, het maken van een schema en het formuleren van de hoofdgedachte. Ook is er sprake van transfereffecten.