Self-efficacy en burnout bij leraren in het Studiehuis

Samenvatting

Dit onderzoek bestudeert de relaties tussen self-efficacyverwachtingen1 en burnout bij leraren (N = 490) die onlangs innovatieve en fundamentele onderwijskundige veranderingen implementeerden in bovenbouw van havo en vwo (het zogenaamde Studiehuis). De nieuwe pedagogische en didactische benadering van het onderwijs komt in de plaats van het traditionele klassikale of frontale onderwijs in de tweede fase van het voortgezet onderwijs, i.e. de laatste jaren van de havo en de vwo. Kenmerkend voor de nieuwe tweede fase van de bovenbouw havo en vwo is dat leerlingen aangestuurd worden om onafhankelijk te werken, verantwoordelijkheid te nemen voor hun studieprestaties en met medeleerlingen samen te werken aan opdrachten. Traditioneel klassikaal onderwijs is in het Studiehuis vervangen door leerlinggerichte en coöperatieve strategieën waarin de leraar een meer begeleidende en adviserende rol heeft gekregen. De leerling in plaats van de leraar staat centraal en de leerstof dient actief verwerkt te worden. Gehypothetiseerd is dat de mate van burnout bij leraren kan worden voorspeld door (1) de mate waarin zij een negatieve attitude hebben jegens het Studiehuis en (2) de mate waarin zij verwachten de nieuwe methode te kunnen toepassen en de spanningen het hoofd te kunnen bieden die gepaard gaan met het implementatieproces (self-efficacyverwachtingen). Burnout is geconceptualiseerd als een drie-dimensioneel psychologisch syndroom bestaande uit emotionele uitputting, depersonalisatie en verminderde persoonlijke bekwaamheid. De onderzoeksresultaten laten zien dat de self-efficacyverwachtingen burnout significant voorspelden. De attitude van leraren jegens het Studiehuis blijkt echter geen significante voorspeller van burnout te zijn. Implicaties van de gevonden resultaten worden besproken.