De rol van de leerkracht voor allochtone en autochtone leerlingen in het eerste jaar van het basisonderwijs

Samenvatting

Om inzicht in het instructieproces voor Surinaamse, Turkse en Nederlandse leerlingen in het eerste jaar van het basisonderwijs te krijgen zijn op de 28 deelnemende scholen 255 leerlingen en hun 42 leerkrachten geobserveerd bij dekringsituatie en de speelwerkles. De leerprestaties van de leerlingen werden aan het begin enhet einde van schooljaar 1991/1992 getest. Betrokkenheid en verbale interactie van de leerling worden beschreven alsmede niveauinschatting en verdeling van individuele aandacht door de leerkracht. De vraagstelling concentreert zich op a. het differentiërend leerkrachthandelen; b. de stimulans van deleerkracht voor de leerlingbetrokkenheid; c. dedoorwerking van betrokkenheid in prestaties.Hoewel er sprake is van enige verschillen, blijken sekse en etnische achtergrond een geringerol te spelen bij het differentiërend handelen.Daarentegen is het verbale aanvangsniveau vande leerling van groter belang: een hoger aanvangsniveau leidt tot meer inhoudelijke aandacht. Die individuele aandacht vormt alleen inde kringsituatie een stimulans voor de betrokkenheid. De betrokkenheid werkt in beperktemate door in de leerprestaties van de leerling.Het artikel eindigt met een discussie over deconsequenties voor het leerkrachthandelen envoor het onderwijsbeleid.