Itembias in de eindtoets basisonderwijs

Samenvatting

In aansluiting bij de door De Jong en Vallen(1989) gerapporteerde inzichten over mogelijkelinguïstische en culturele bronnen van itembiasvoor allochtone leerlingen in de EindtoetsBasisonderwijs, wordt in deze bijdragevoornamelijk verslag gedaan van eenvervolgexperiment. Daarin is op bescheidenschaal nagegaan of bij gelijkblijvendemoeilijkheidsgraad talige manipulatie vaneen aantal in de Eindtoets 1987 voor allochtonenin statistisch opzicht sterk gebiaste itemsandere resultaten oplevert dan de resultaten opdie items in hun oorspronkelijke vorm. Voordeelname aan het experiment werden, in overlegmet de leerkrachten van de 44 deelnemers,paren 'vergelijkbare' autochtone en allochtone(voornamelijk Turkse en Marokkaanse)leerlingen uit groep 8 van de basisschoolgeselecteerd. Beide leerlingen van de op dezewijze geselecteerde paren moesten ofwel deoorspronkelijke ofwel de gemanipuleerde versievan de items maken en zo uitgebreid mogelijkmondeling toelichten hoe ze de opgavenopgelost hadden. De gemanipuleerde itemswerden door de allochtonen beter gemaakt dande nietgemanipuleerde, terwijl er voor deautochtonen nauwelijks verschil tussen beideversies bestond. Ondanks een aantalinterpretatieproblemen kwamen uit hetexperiment vooral woordgebruik, implicietezins en tekstverbanden en itemcomplexiteit alsbelangrijkste biasbronnen voor allochtonennaar voren.