Kinderen en autonomie in de vrije tijd

Samenvatting

De relatie tussen ouders en hun kinderen is eenrelatie die het best getypeerd kan worden alseen opvoedingsrelatie. Daarmee is een structurele asymmetrie in die relatie ingebouwd. Inhet verleden is dan ook een grote hoeveelheidonderzoek verricht naar relaties tussen ouderkenmerken en opvoedingsgedrag aan de enekant en de sociale en persoonlijkheidsontwikkeling van het kind aan de andere. Een recentoverzicht van met name Amerikaans onderzoek vanuit dit perspectief geven Peterson enRollins (Peterson en Rollins, 1987). We signaleren de laatste jaren een toenemende kritiekop de zogenaamde 'social mold' theorieën,die ervan uitgaan dat opvoeding een unidirectioneel proces is. Opvoeding, zo wordtgesteld, is juist een bidirectioneel proces waarin ook het kind een actieve rol speelt (Petersonen Rollins, 1987; Walters en Stinnett, 1971) entevens een proces dat niet los gezien kan worden van de verdere gezins en sociale context.Het is echter duidelijk dat in de relatie ouderkind grote verschillen in macht en competentie aanwezig zijn. De zeggingskracht van deouder is zeker voor een groot deel bepalend teachten voor hetgeen plaatsvindt in de contextvan het gezin. Dit betekent dat de mate waarinde ouders hun zeggenschap naar zich toe trekken of juist overdragen naar een kind een belangrijke invloed zal hebben op de aard van deinteracties binnen de ouderkind relatie. In ditartikel gaan we in op de vraag in hoeverre devariatie in autonomieverlening zijn verklaringvindt in de variatie in opvoedingswaarden,milieukenmerken en gezinsstructurele kenmerken.