Het effect van wisselrijen in een vroege fase van het lerenlezen

Samenvatting

In veel onderwijsleerpakketten voor aanvankelijk lezen komen zogenaamde wisselrijenvoor. Dit zijn rijtjes woorden waarin een volgend woord slechts in één letter of grafeemverschilt van een voorafgaand woord. Uit dediverse handleidingen of begeleidende geschriften van thans in gebruik zijnde leesmethoden blijkt dat een beschrijving van defunctie van oefeningen met dergelijke woordrijen in het leesleerproces tamelijk uiteenloopt. Wisseloefeningen zouden o.a. hetaanleren van nieuwe grafeemfoneem relatieskunnen faciliteren, bevorderlijk kunnen zijnvoor het verwerven van kennis omtrent destructurele relaties tussen geschreven en gesproken woorden of gunstige voorwaardenkunnen scheppen voor het direct leren herkennen van gelijkblijvende woorddelen (cf. Reitsma, 1988). Terwijl de waarde van wisselrijenvoor de ontwikkeling van leesvaardigheid inbeginnende lezers doorgaans nogal hoogwordt geschat, is er een gebrek aan gepubliceerde gegevens van onderzoek waarin heteffect van wisselrijen rechtstreeks wordt gecvalueerd. In een eerder gerapporteerd onderzoek (Reitsma, 1988) is daarom een aanvanggemaakt met onderzoek naar het effect vanwisselrijen.