Onderwijsbeleid en Beleidsvrijheid
Samenvatting
De begripsverkenning levert een drietal soorteninzicht op: definities van soorten decentralisatie(zoals functionele, territoriale decentralisatie enaanpalende begrippen als deconcentratie en regionalisatie), overzicht van de historische rechtvaardigingen van de huidige gecentraliseerde beleidsvoering (zoals souvereiniteit, subsidiariteit, particulier initiatief en 'basisme') en ten slotte een overzicht van de staatskundige bestuurskundige behandeling van het onderwerp. Bij dit laatste overzicht komen aan de orde de behandeling van deverhouding tussen publieke en private sector (bijzonder onderwijs), van de verhouding tussenbestuurslagen binnen de publieke sector en voortsenkele actuele bestuurlijke thema's als regeldichtheid, effectiviteit van beleid, overbelasting van beleidsvoerende instanties en democratisering. Dezestaatskundige bestuurskundige behandelingmunt niet uit door een scherpe systematiek en lijktvooral gestuurd te zijn door de actualiteit van deonderwerpen. Gewapend met de kennis van de gehanteerde definities, de historische rechtvaardigingen en de staatskundige bestuurskundige inzichten worden gesprekken gevoerd met zgn. sleutelrespondenten. Hier ontstaat een discontinuïteit inde verkenning die misschien vermeden had kunnenworden. De gespreksleidraad zou immers afgeleidkunnen worden uit de voorgaande analyse. Maarde gesprekken zijn in feite ingericht naar een aantal aandachtspunten die niet direct voortvloeienuit de analyse, zoals: wat is de betrokkenheid bijdecentralisatie, motieven en intensiteit van betrokkenheid, onderwerpen van decentralisatie, behoefte aan onderzoek. De keuze van de respondentenis ook niet direct overtuigend. Er zijn in Nederlandnaast de minister en zijn departement zo'n kleine6.000 schoolbesturen, gemeentebesturen en provinciale besturen direct partij als het gaat om decentralisatie. Uit deze verzameling zijn slechts 2respondenten gekozen, te weten 1 provinciaalbestuur (ZuidHolland) en 1 gemeentebestuur(Amsterdam). Kleine en middelgrote gemeenten,allerlei soorten bijzondere schoolbesturen en hetdepartement ontbreken. Wel zijn 5 gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van de landelijkekoepelorganisaties. De keuze van deze respondenten is in 4 gevallen ook nog bepaald door hetwoordvoerderschap in het bestuurscollege van deSVO. De opbrengsten van deze 7 interviews moeten dan wellicht ook eerder beoordeeld worden inhet licht van de haalbaarheid van eendecentralisatieonderzoeksprogramma dan in hetlicht van de mogelijke inhoudsbepaling van zo'nprogramma.
