De theorie van P. Ja. Gal'perin in discussie
Samenvatting
De sovjetpsychologie geniet in Nederland sinds eenaantal Jaren een groeiende belangstelling. Vooral detheorie van Gal'perin is erg bekend en in allerleiexperimenten beproefd en toegepast.In het algemeen kan gezegd worden, dat kritischePublikaties hierbij beperkt bleven. In dit artikel doen^^'ij een poging deze leemte op te vullen door zoweleen kritische beschouwing te wijden aan Gal'perinstheorie van de trapsgewijze vorming van mentalehandelingen, als gevaren te signaleren die zich kunnen voordoen bij de interpretatie van deze theoriealsmede bij toepassingen van de theorie voor hetonderwijs. Met het oog op dit doel starten wij hetartikel met een beknopte weergave van de belangfijkste kernideeën uit de theorie van de trapsge^^'ijze procedure. Veirolgens schetsen ift de beteke'Jis die de theorie van Gal'perin kan hebben voor hetonderwijs. Als kritiek op de theorie van de trapsge^^'ijze procedure wordt gesignaleerd dat in deze theorie methoden voor de constructie van de oriënteringsbasis ontbreken. In dit verband hespreken weachtereenvolgens Davydovs kritiek op Gal'perin ende kritiek van Treffers op Davydov. Daarbij gaan weook in op de vraag of een (volledige) oriënteringsbasis wel altijd mogelijk en wenselijk is. Ven'olgens plaatsen we enkele kritische kanttekeningen hij een ander kernbegrip uit de theorie vanGal'perin nl. het nuiterialiseren en met name signaleren we enkele gevaren voor het onderwijs bij eenverkeerde interpretatie van dit begrip. T.a.v. detrapsgewijze procedure stellen we de vraag of dezeprocedure als een universele leertheorie voor devorming van mentale handelingen opgevat mag^Vörden. We beantwoorden deze vraag ontkennend.Veirolgens pleiten u'f eiroor de onderscheidenstappen van de trapsgewijze procedure niet op tevatten als afgebakende, elkaar opvolgende stadia,maar als kernbegrippen of principes die fle.xibel toegepast mogen worden, met name als die principestoegepast worden in het rekenwiskundeonderwijs.Ditzelfde geldt ook voor de door Gal'perin gepostuleerde parameters van de handeling. In dit verbandwaarschuwen we tegen te receptmatige interpretaties en toepassingen van die parameters
