Het effekt van vragen op het onthouden van een beluisterde tekst
Samenvatting
In dit experiment is getracht het bestaan vanluisterstrategieën te bewijzen door het begriphnsterstrategie te operationaliseren naar analogievan het begrip leesstrategie. Door het vooraf ofachteraf stellen van vragen bij een auditiefaangeboden tekst werden verschillende doelen bij deluisteraars ingebouwd. Aan de antwoorden op dezeen andere vragen werd het verschil in luisterresultaat gemeten. Het blijkt dat een ander luisterdoeleen ander luisterresultaat tot gevolg heeft. Debevindingen zijn aanleiding tot enkele opmerkingenover het toetsen van luisten'aardigheid met behulpvan voorgelezen informatieve teksten. De invoering van luistervaardigheid als verplichtonderdeel van het moedertaalonderwijs heeft deleraren Nederlands voor grote problemen gesteld(Wesdorp 1974). Lammers constateert met zijnenquête hetzelfde (Driest e.a. 1975) en doet eenvoorstel om tot een oplossing te komen. Hij vindt dathet begrip luisterstrategie een goed uitgangspunt isvoor onderwijs in en onderzoek naar luisteren.Hierbij gebruikt hij het begrip luisterstrategie als een'vertaling' van het begrip leesstrategie: zoals eengoede lezer een flexibele lezer is (Wolters 1969), zo iseen goede luisteraar een flexibele luisteraar, d.w.z.dat hij zijn manier van luisteren aanpast aan despreker en aan zijn eigen, luisterdoel.'Het begripluisterstrategie impliceert dat luisteraars op verschillende manieren naiir een spreker kunnen luisterenmaar dat een individuele luisteraar steeds die maniervan luisteren kiest die het best bij zijn eigen behoefteaansluit' (1). Lammers wijst erop, dat het aanvaarden van het begrip luisterstrategie consequentiesheeft voor het luisteronderwijs. N.a.v. de CITOtoetsen voor luistervaardigheid zegt hij: 'Wil eenluistertoets enigszins een benadering zijn van zoalser in werkelijkheid wordt geluisterd dan zouden deleerlingen op zijn minst de gelegenheid moetenhebben de vragen van te voren te bestuderen.Anders toetsen de CITOtoetsen niet de luistervaar;digheid van de leerlingen maar alleen in hoeverre zijop dezelfde manier naar een tekst luisteren als detoetsconstructeurs van het CITO dit hebbengedaan.' (1). Volgens Lammers is een waterdichtbewijs voor het bestaan van luisterstrategieënmoeilijk te geven (1).
