Een Strategie voor Cuniculum Development in het secundair onderwijs

Samenvatting

Dit boek bevat een voortgezet verslag over een experiment met het opstellen van een curriculum voor eenafdeling 'menswetenschappen', dat 17 Katholieke Normaalscholen in België op 1 september 1968 begonnen.De 2 voorafgaande interimrapporten zijn besproken inPed. Stud. 52 (1975), 186. In deze bespreking werd hetnagestreefde doel met enig scepticisme bekeken, omdatbij de betrekkelijk jonge leerlingen (1618 jaar) een zohóóg niveau van instelling en aanpak van problemenwordt beoogd. Uit dit rapport blijkt nu echter, dat erresultaten werden bereikt, die zonder meer als heel waardevol moeten worden beschouwd. In de eerste plaatswordt genoemd de verandering in de mentaliteit van dedeelnemende leraren, die hun vak gingen zien als eenmiddel bij de vorming van hun leerlingen, dienstbaaraan het nastreven van bepaalde effecten bij hen en nietalléén als een waarde op zich zelf, die als zodanig aande kinderen moet worden meegegeven. Dienst aan dealgemene doelstellingen van de afdeling kwam in deplaats van het alleen maar autonoom brengen van heteigen vak. Daardoor kon dit ook overtuigender wordengebracht, omdat de leraar de leerling de zin van zijnactiviteit duidelijk kon maken. Vervolgens, dat eenbewust nastreven van nauwkeurig bepaalde doeleindenook de behoefte aan evaluatie van het bereikte meebrengt en als gevolg van de uitkomsten daarvan begripvoor en de drang naar het beproeven van verschillendeleersituaties. Het leraarschap krijgt daardoor een verbrede inhoud; de sleur van vele jaren achtereen ongeveerdezelfde lessen geven wordt zo onmogelijk gemaakt.Ook de vereiste samenwerking met de collega's voegter een nieuwe dimensie aan toe, die de contacten rijkeraan inhoud en de arbeid boeiender maakt. Wat de leerlingen betreft: bij deze constateerde men een toegenomen motivatie. Het tweede deel van dit boek, voorbeelden van uitgewerkte delen van het curriculum, is evenzeer uiterstbelangrijk. Deze delen, als voorlopig en steeds te verbeteren gepresenteerd, worden documentatieeenhedengenoemd en gaan over een bepaald thema of probleem.Het gaat er daarbij steeds om de algemene doelstellingenvan de afdeling menswetenschappen te realiseren. Endat moet zo goed mogelijk gebeuren door de nu eenmaalvoorgeschreven vakken. Welke leersituaties en welkeinhouden dienen dan te worden gekozen? Hoe kan ment.z.t. evalueren of de doelstellingen zijn bereikt of althansbenaderd? Nadat dit in grote lijnen voor een vak is vastgesteld moet voor een les of een groep van lessen eenprogram worden uitgewerkt. Zo'n program wordt eendocumentatieeenheid genoemd. De structuur daarvanis steeds dezelfde: a. doelstellingen; b. leerervaringen(leersituaties en leerinhouden); c. evaluatie; d. bronnenopgave. Een zestal documentatieeenheden is opgenomen. Er zijn er echter meer; deze staan ter beschikkingvoor belangstellenden. Enkele voorbeelden: voor aarrijkskunde 'een landbouwgebied in België'; voor biologie 'mendelisme'; voor moedertaal 'zakelijke teksten';voor psychologische vraagstukken 'intelligentie'; voormoderne technieken 'diamontage'. Om van het laatstevoorbeeld iets meer mee te delen: het gaat er hier, ondermeer, om, een, zo mogelijk eigen, verhaal om te zettenin beeldentaal, eventueel met ondersteuning van geluid.Verder, dat dit in groepsverband wordt gedaan en datdoor kritische beschouwing van de behandeling vaneen zelfde onderwerp door verschillende groepen duide