Studieprestaties - Hoe worden ze door school en leerkracht beïnvloed?

Samenvatting

Geregeld, na lezingen over onderwijsvernieuwing,is mij de vraag gesteld waarvoor ik mij eigenlijk inspande. Het was immers bewezen, dat de aard vanhet onderwijs geen verschil maakt. Al hetgeen teltbij de prestaties van leerlingen, is het ouderlijk huiszijn sociaal milieu. Als men nagaat waar diewetenschap vandaan komt, dan blijkt de uiteindelijke bron het zogenaamde Colemanreport [1] van1966 te zijn een indrukwekkend rapport dat ikhonderden malen ook in de Nederlandse onderwijskundige literatuur heb zien citeren. Ik ben in hetNederlands geen kritische analyse van het rapporttegengekomen. In de Verenigde Staten is het uiteraard het onderwerp van langdurige en verhitte discussies geweest. Een 'seminar' van Harvard University leidde tot een publikatie [2], een aantal kritischebijdragen, variërend van welwillend tot vernietigend.Het Colemanreport is een turf van 737 blz. (zonderhet cijfermateriaal), maar vrij goed leesbaar. HetHarvard Seminar komt aan 572 blz. toe; het isingeleid door Mosteller en Moynihan als uitgevers,die in hun overzicht het welwillende onderstreept enhet vernietigende overgeslagen hebben. Het Colemanreport zal ten onzent nauwelijks bekend zijn envan het Harvard Seminar, ben ik bang, zal de inleiding beter bekend zijn dan de moeilijk leesbare rest.Ik vraag me af hoe ver zij, die [1] of [2] citeren, vande inhouden kennis hebben genomen. Tijd om na te denken hoe je zoiets onderzoekt, of voor oriënterende proefonderzoeken was er uiteraard niet. Ermoest aan de slag worden gegaan een nooit wederkerende gelegenheid om statistisch materiaal teverzamelen en mathematisch statistische methodentoe te passen. Bij het onderzoek werden 570 000leerlingen betrokken Ie, 3e, 6e, 9e, 12e leerjaar60 000 leerkrachten, 4 000 scholen het meest omvattende statistische onderzoek van onderwijs, totdan toe verricht.