Mensen Veranderen
Samenvatting
Met deze historischpsychologische verhandelingaanvaardde de auteur op 6 juni 1974 zijn ambt vanbuitengewoon hoogleraar in de psychologische geschiedenis aan de Katholieke Hogeschool te Tilburg.Genoemde discipline richt zich op de studie van het(veranderend) menselijk gedrag in de loop der westerse geschiedenis. De omschrijving van de leeropdracht komt mij te eng voor; het adjectief psychologisch richt de aandacht op een bepaalde disciplinebinnen de sociale wetenschappen terwijl bestuderingvan deze rede aantoont dat de psychologische geschiedenis op het kruispunt van veel meer wegenstaat dan de naam doet vermoeden. Peeters' centralestelling is dat veranderingen systeemkarakter hebben,d.w.z. niet geïsoleerd en los van hun omgeving plaatshebben. 'Als de mens in zijn totaliteit verandert ...hangt deze verandering óók samen met transformaties van de omgeving' (pag. 4). Deze stelling werkt hijuit door drie historische veranderingen in het menselijk gedrag te bespreken. Een tweede thema dat de centrale stelling illustreer'is de functie van het geheugen in de maatschappelijl''culturele context. Vergeleken met bijvoorbeeld16e eeuw is het geheugen gedevalueerd, een these diePeeters op o.a. sociale, psychologische en didactisch®gronden beargumenteert. Ook hier is de conclusi®dat dit waardeverminderingsproces geen geïsoleerdfenomeen is, maar bepaald wordt door een compl®"van aan elkaar gerelateerde factoren. Een derdevoorbeeld van het systeemkarakter van veranderingkan men vinden in de wijzigingen in het waarnerne"en behandelen van zg. geesteszieken. Wederom ed^duidelijk aanwijsbaar veranderingsproces dat echiefalleen maar adequaat begrepen kan worden a'sonderdeel van een veel algemener transformatie*proces.
