'Gezag' en 'Autoriteit'

Samenvatting

Na haar studie over 'Situatie' en 'Relatie' (Pedagogische grondbegrippen I) biedt de auteur ons thanshaar beschouwingen over gezag en autoriteit. Beideboeken staan niet los van elkaar, maar zij liggenveeleer in eikaars verlengde. Zelf zegt Stellwag hierover, dat de pedagogische situatie het netwerk vanrelaties is, waarbinnen pedagogisch potentieel zicheffectueert. Daaruit vloeit dan weer de vraag voortof en in hoeverre 'pedagogisch gezag' als een specifieke relatiestructuur voor die effectuering onontbeerlijk of medebepalend wordt geacht. Wie de titelvan Stellwags boek leest, ontkomt niet aan de associatie met velerlei actuele problematieken, waarmedede opvoedingswetenschap zowel wat haar theoretische bezinning als haar praktische gerichtheidbetreft, de laatste jaren geconfronteerd wordt. MaarStellwag wuift deze associatie onmiddellijk weg: deactualiteit is zuiver toeval, al is ze 'een zeer aangename coïncidentie'. Een dergelijk appèl moeten wij niet afwijzen, maafwij dienen het tot ons te laten komen, omdat hetons tot zelfonderzoek moet dwingen. En nu wil ikniet zeggen, dat ieder die dit boek leest zich welenigermate (of in ernstige mate) schuldig zal voelen,want ik mis elk recht om in dit opzicht voor anderente spreken. Maar voor mij zelf wil ik tegenover mijncollega Stellwag gaarne bekennen, dat ik na bestudering van haar boek mijzelf ernstig heb toegesproken in die zin, dat ik zowel in mijn colleges als inmijn geschriften gezag en autoriteit niet altijd diedimensies heb meegegeven, die er noodzakelijkerwijsbij hoorden. Als zodanig heeft dit boek de functievan een katharsis; en we kunnen er nauwelijksdankbaar genoeg voor zijn.