Onderwijs en beroepskeuze

Samenvatting

Het onderwijs is één van de belangrijkste socialeinstituties voor de socialisatie van het kind totvolwassene. In dit proces neemt de overdracht vancultuur een belangrijke plaats in. Onder cultuurverstaan wij hier het geheel van waarden, normen,doeleinden en verwachtingen. ^Het cultuurpatroon van ons onderwijs is medeontstaan in het proces van cultuuroverdracht.In de tweede helft van de vorige eeuw vormdehet een afspiegeling van de prestatiecultuur^ envan een volwassenenwereld van beroepen enstanden, waarbij de 'werkezel'en de 'intellectueleelite' in hoog aanzien stonden.In de beginperiode van het geformaliseerde onderwijsstelsel was het onderwijzend personeel''het meest geletterde deel van de samenleving engenoot een relatief hoog sociaal oanaien. Dit nuresulteerde in de maatschappelijke, zij het nietlogische, aanvaarding dat de onderwijskrachtenbij uitstek deskundigen waren op het gebied vanhet onderwijs. Kritiek op hen was nauwelijksmogelijk. (Weliswaar speelde de schoolstrijd zichin alle felheid af, maar deze ging in feite over deinstitutionalisering® van machtsrelaties tussen deop geloofsovertuiging gebaseerde groeperingen.De didactiek en de pedagogiek van het onderwijswerden nauwelijks aan de orde gesteld®).Dit was één van de oorzaken van het ontstaanvan het sociaal isolement van ons onderwijs:degenen die buiten het onderwijs stonden, haddenweinig of geen bemoeienis met de onderwijscultuur. Het onderwijs ging dan ook zélf doelstellingen formuleren en als zodanig ontstond er eenmin of meer gesloten systeem van opleidingenvoor onderwijzend personeel. Het onderwijspersoneel zag in de sociale omgeving van het onderwijs niet direct een referentiekader, terwijl deze sociale omgeving het onderwijs wel degelijk als referentiekader had. Denorm 'nietingrijpen' sanctioneerde het referentiegedrag zodanig dat hierdoor ruimte geschapenwerd voor het verder ontwikkelen van een sociaalisolement.