MOEILIJKHEDEN EN MOGELIJKHEDEN VAN LONGITUDINAAL ONDERZOEK DER PSYCHISCHE ONTWIKKELING
Samenvatting
De oudste gegevens over de ontogenetische psychische ontwikkeling van de mens zijn vrijwel uitsluitend min of meer incidentele notities omtrent bij een bepaald kind waargenomen gedragingen. Soms strekken deze notities zich uit over een periode van enkele jaren en ontstaat idealiter eenlongitudinaal ontwikkelingsbeeld van het aldus beschreven kind. Een vande eerste ^ min of meer samenhangende pogingen is van Tiedemann, wiensBetrachtungen über die Entwicklung der Seelenfähigkeit bei Kindern van1787 is. Eigenlijk pas een honderdtal jaren later krijgt dit werk ruimerebekendheid, o.a. dankzij een Frans uittreksel van Pérez (Parijs 1881) eneen Duitse heruitgave van Ufer (1897). De verwondering om incidentelegevallen, wonderkinderen, in de natuur aangetroffen verwilderde kinderen, de deernis voor ernstig gebrekkige kinderen maken in de late i8e enm de tweede helft van de 19e eeuw plaats voor een meer systematischeobservatie van een klein aantal, vooral individueel, steeds longitudinaalgeobserveerde kinderen. Sedert Johann Conrad Amman's Surdus Loquens in 1692 verscheen hij was de eerste, die in Nederiand doofstommel^inderen leerde spreken is er veel gebeurd. Itard's „Jeune sauvage de1'Aveyron" dat in 1801 in de publiciteit kwam had Séguin tot realistische beslommeringen aanleiding gegeven: hij begint in 1839 de stichting^an scholen voor zwakzinnigen. En beiden hebben nog direkte invloedOp Maria Montessori uitgeoefend. Terwijl de romantische bekoring vanbet „oorspronkelijke" en „bizondere", de humane bewogenheid door hetafwijkende en gebrekkige de wetenschappelijke observatie telkens op dehielen zit, rijst de vraag naar het gewone, het gemiddelde en begint zichtoch een duidelijke verschuiving naar de sfeer van de realistische, doorpraktijk vereiste observatie, o.a. in aansluiting bij de ontwikkeling op"ledisch terrein, op te dringen.
