KEES BOEKE
Samenvatting
De beweging van de vernieuwing van opvoeding en onderwijs is voortgekomen uit de daadkracht van enkele pioniers, die de tekortkomingenvan de traditionele opvoedings en onderwijsmethoden scherp onderkenden en die. door intuitie en wetenschap geleid, vorm wisten te gevenaan nieuwe opvoedingsidealen. In deze kring van de pioniers, waarvanons de namen van Decroly, Montessori, Kerschensteiner, Dewey, Washburne, Ferrière, Cousinet als voorgangers aan het begin van deze eeuwgegeven zijn, heeft Kees Boeke door zijn persoon en door zijn werk voorons land zijn plaats als radicale vernieuwer van opvoeding en onderwijsverworven. In een land waar traditionalisme, praktische nuchterheid enfantasieloze behoudzucht meer gewaardeerd wordt dan persoonlijkevisie en stoutmoedige inventie, is de waardering voor een figuur alsKees Boeke steeds vermengd geweest met gevoelens van afwijzing: eenutopist, wiens denkbeelden wel aangehoord werden, maar die men tenslotte niet uitvoerbaar kon achten. Zo is in Boeke veeleer de persoonte zien, die buiten de officiële wetenschap, buiten de officiële organisatieVan het onderwijs, buiten de traditionele wegen, zijn denkbeelden heeftmoeten ontwikkelen en realiseren. In die strijd heeft hij zich tot eenunieke persoonlijkheid ontwikkeld, in wiens leven het geloof in de opvoeding van de mens en de arbeid aan de mens tot een eenheid kondenworden. Boeke is een symbool geworden van de eenheid van denken, gelovencn leven, zoals die slechts in zijn persoon tot uiting kon komen. Deze..eenmaligheid" doet alle overwegingen over een algemene betekenisVoor opvoeding en onderwijs maar betrekkelijk lijken. Deze betekenisl^an niet ervaren worden in zijn geschriften of in de door hem gestichteschool: De Werkplaats, maar bovenal in het directe contact met zijnpersoon. Zo hebben velen van ons het ervaren.
