STUDEREN IN NEDERLAND: EEN (ONVERVULDE) VLAAMSE WENS UIT DE VORIGE EEUW
Samenvatting
Het BelgischNederlands Cultureel Akkoord is twintig jaar oud. Menheeft bij die gelegenheid de balans opgemaakt van wat tijdens de afgelopen twee decennia door Noord en Zuid verwezenlijkt is in het kader vandit akkoord. Het is een indrukwekkende lijst geworden. Zo heeft meno.m. kunnen vaststellen, dat sedert 1946 steeds meer studenten en navorsers gebruik hebben gemaakt van de door beide regeringen beschikbaar gestelde beurzen en subsidies om zich in het andere land verder tebekwamen of er vertrouwd te worden met het universitaire leven en hetwetenschappelijk onderzoek. Dit is een verheugend verschijnsel. En hetstemt des te meer tot vreugde, wanneer men bedenkt, dat het tientallenjaren geduurd heeft, vooraleer de mogelijkheid tot dergelijke toenaderingen uitwisseling geschapen werd. In 1927 hadden België en Nederlandweliswaar reeds de basis gelegd voor een versterking van de intellectuelebetrekkingen door het instellen van twee beurzen ten behoeve van hendie hun studiën of onderzoekingen wensten voort te zetten in het bevriende land, maar door gebrek aan financiën kon toen geen concretevorm gegeven worden aan het plan. Daarmee bleef een wens, die sederthet midden van de negentiende eeuw in het Zuiden gekoesterd werd, aldie tijd onvervuld. Op de z.g. Nederlandse Congressen, die sinds 1849 „tot behoud van deNederlandse stam en tot behoud van de gemeenschappelijke taal" beurtelings in Noord en Zuid waren georganiseerd, was van Vlaamsezijde inderdaad bij herhaling de wens geformuleerd, dat iets zou ondernomen worden om de verwaarlozing van het nederlandstalig onderwijsin Vlaanderen tegen te gaan. Met dat „iets" bedoelde men vaak: steun enaanmoediging uit het Noorden. Maar hoe meer de Vlamingen hun „taalbroeders" om begrip en belangstelling smeekten, hoe meer de Nederlanders argwanend en afwerend reageerden. Het was om de moed erbijte verliezen. Klachten als die van de Gentse hoogleraar J. F. J. Heremans waren dan ook legio:
